Zerowy ślad węglowy w budownictwie – założenia oraz sposoby ich realizacji

Plan osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku na terenie krajów Unii Europejskiej to ogromne przedsięwzięcie, które całkowicie odmieniło oblicze branży budowlanej. Aby wdrożyć rozwiązania sprzyjające ograniczeniu emisji CO2 i zużycia energii, niezbędne są kompleksowe działania, umożliwiające nie tylko ekologiczne stawianie budynków, ale również modernizację istniejącej infrastruktury.

Zerowy ślad węglowy w budownictwie – założenia

Neutralność klimatyczna to pojęcie opisujące równowagę pomiędzy ilością emitowanych gazów cieplarnianych a możliwością ich składowania lub pochłaniania przez lasy, glebę czy zbiorniki wodne w naturalny sposób. Rosnąca ilość mieszkańców naszej planety oraz postępująca urbanizacja to poważne wyzwania podczas redukowania śladu węglowego, gdyż przemysł budowlany musi nadążyć za coraz większym zapotrzebowaniem na swoje usługi. Według szacunków w ciągu najbliższych 30 lat populacja terenów zurbanizowanych wzrośnie o dwa miliardy ludzi, podczas gdy obecnie istnieje zaledwie 40% potrzebnej do tego infrastruktury.

W 2021 roku sektor budowlany odpowiadał za 34% zapotrzebowania na energię oraz za 37% procesów związanych z emisją CO2 w skali świata. Obrazuje to doskonale, dlaczego ta gałąź przemysłu jest kluczowa dla osiągnięcia neutralności klimatycznej. Celem jest zarówno zmniejszenie ilości gazów cieplarnianych związanych z samym procesem budowy, jak i konstrukcja przyjaznych środowisku obiektów. Założenia neutralności klimatycznej mają na celu stworzenie sytuacji, w której przemysł budowlany zaadaptuje metody umożliwiające osiągnięcie zerowego bilansu emisji CO2 oraz powstawanie obiektów pochłaniających gazy cieplarniane.

Sposoby na osiągnięcie neutralności klimatycznej

Założenia równowagi w zakresie emisji CO2 nie ograniczają się jedynie do wykorzystania materiałów przyjaznych środowisku (jak drewna z ekologicznych upraw), ale przemodelowanie całego procesu budowy – od fazy wytwarzania materiałów, po zmniejszenie śladu węglowego gotowych budynków. Andrzej Reclik, prezes zarządu Górażdże Cement SA, w swoim wywiadzie przybliżył metody, jakie wykorzystuje spółka, aby osiągnąć neutralność klimatyczną – https://www.forbes.pl/biznes/gorazdze-cement-sa-na-drodze-do-neutralnosci-klimatycznej/dmbzm62. W ciągu 20 lat sektor cementowy w Polsce zmniejszył poziom emisji gazów o przeszło 30%, podczas gdy ilość wypuszczanych pyłów spadła o 99%. Podczas produkcji cementu wykorzystywane są paliwa alternatywne, które w 70% wyparły węgiel, podczas gdy w najbliższych latach wskaźnik ten może osiągnąć aż 90%. Ekologiczne metody wytwarzania podstawowego materiału budowlanego oraz innowacyjne receptury, takie jak Ecocrete, sprawiają, że nowo powstałe obiekty charakteryzują się znacznie niższym śladem węglowym. Wykorzystanie materiałów z odzysku, prefabrykatów oraz wydajniejszych metod ocieplania sprawia, że nowoczesne budynki wymagają mniejszych nakładów energii, co również przyczynia się do przybliżenia celu, jaką jest neutralność klimatyczna.

Dobrym przykładem połączenia ekologicznego podejścia do budowy oraz zrównoważonej eksploatacji jest destylarnia alkoholu szwedzkiej firmy Mackmyra. Oddany do użytku w 2011 roku obiekt od samego początku był projektowany z myślą o zmniejszeniu emisji gazów cieplarnianych. Ten 35-metrowy obiekt wykorzystuje siłę grawitacji, aby przemieszczać słód oraz destylat pomiędzy piętrami, natomiast ciepło powstałe podczas produkcji jest wykorzystywane do ocieplania obiektu. Z kolei nadmiar wody trafia do bojlera ogrzewanego ekologicznym paliwem, który odpowiada za utrzymanie odpowiedniej temperatury w budynku, zbudowanym z materiałów przyjaznych środowisku.