Jak zbierać deszczówkę i do czego ją wykorzystać?

Jeszcze nie tak dawno niedobór wody kojarzył się głównie z gorącymi pustyniami i tropikalną Afryką. Postępujące ocieplenie klimatu sprawiło jednak, że woda coraz częściej staje się towarem deficytowym również w Europie i Polsce. Nie trzeba jednak poszukiwać nowych życiodajnych źródeł, by poradzić sobie z jej deficytem. Wystarczy korzystać z tego, co daje sama natura. Woda deszczowa jest zupełnie darmowa, dostępna dla każdego, a na dodatek niezwykle przydatna w ogrodzie i gospodarstwie domowym. Sprawdź, jak zbierać deszczówkę i do czego ją wykorzystywać.

Czym jest deszczówka?

Deszczówka to woda pozyskiwana z opadów deszczu, gradu lub roztopów śniegu. Skład i właściwości wody deszczowej mogą znacznie różnić się w zależności od regionu i stanu powietrza. Deszczówka zawiera gazy (dwutlenek węgla, tlen, azot) i zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu (pyłki roślin, pyły przemysłowe, sadze, mikroorganizmy). Woda deszczowa wyróżnia się szczególnymi właściwościami. W odróżnieniu od wody kranowej jest miękka, kwaśna (pH 5,5-6,5) i nie zawiera szkodliwych substancji wykorzystywanych do uzdatniania (np. chloru).

Dlaczego warto zbierać deszczówkę?

Zbieranie deszczówki to świetny sposób na połączenie działań proekologicznych z oszczędzaniem. Gromadzenie wody opadowej wpisuje się w zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi i pomaga przeciwdziałać niedoborom wody. Jeśli bliska jest Ci filozofia less waste, masz okazję wdrożyć ją w życie, wykorzystując to, co spada z nieba.

Korzystanie z wody deszczowej pozwala częściowo uniezależnić się od dostaw wody. Zmagazynowaną wodę deszczową możesz przechowywać przez długi czas i wykorzystać w razie potrzeby (np. suszy).

Woda deszczowa ma liczne walory użytkowe. Dzięki niej pranie, sprzątanie i pielęgnacja roślin mogą stać się łatwiejsze i bardziej efektywne. Korzystając z deszczówki, zmniejszysz zużycie środków piorących czy nawozów zakwaszających ziemię oraz przedłużysz czas eksploatacji urządzeń domowych (np. pralki). Skorzysta na tym środowisko i Twój budżet.

Wykorzystując deszczówkę, zredukujesz zużycie wody wodociągowej nawet o 50%. W ten sposób obniżysz wydatki na wodę i ścieki.

Magazynowanie wody deszczowej to forma ochrony budynków przed powodzią i gleby przed erozją. W przypadku intensywnych opadów deszczu, gdy studzienki kanalizacyjne nie nadążają z odprowadzeniem wody, zbiorniki na deszczówkę pełnią funkcję dodatkowego zabezpieczenia. Dzięki nim spływająca woda nie powoduje zniszczeń roślin i budynków.

Gromadząc deszczówkę, możesz też liczyć na dofinansowania inwestycji (np. z programu „Moja Woda”) oraz ulgi w podatkach. Zachętą do wykorzystania wody deszczowej jest obniżenie stawki tzw. podatku od deszczu. Zgodnie z planowanymi zmianami od 2022 r. opłata za zmniejszenie naturalnej retencji terenu (pokrycie terenu nieprzepuszczalnymi materiałami) – uiszczana do tej pory głównie przez duże przedsiębiorstwa – ma objąć również właścicieli działek o powierzchni powyżej 600 m2. Opłatę trzeba będzie uiścić, gdy powierzchnie betonowe zajmą przynajmniej 50% terenu, a nie jak do tej pory 70%. Stawka podatku od deszczu za m2 dla osób zbierających deszczówkę ma być nawet 10-krotnie niższa niż dla tych, którzy nie odzyskują wody opadowej. W skali roku może to generować spore oszczędności.

Przeczytaj: Jak oszczędzać wodę? Poznaj 7 najskuteczniejszych sposobów!

Jak zbierać deszczówkę?

Jak zbierać deszczówkę do podlewania, roślin, prania czy sprzątania? Aby magazynować wodę deszczową, musisz zaopatrzyć się w odpowiedni zbiornik na deszczówkę. Pojemniki na wodę deszczową najczęściej wykonane są z nieprzezroczystego polietylenu, który chroni deszczówkę przed nagrzewaniem się i promieniami słonecznymi oraz ogranicza rozwój glonów. Wielkość zbiornika na deszczówkę należy dobrać do powierzchni, z jakiej zbierana będzie woda. W zależności od umiejscowienia wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje takich akcesoriów: naziemne i podziemne.

Zbiorniki naziemne mają formę ozdobnych beczek, dzbanów, dzięki czemu można dopasować je do stylu ogrodu. Aby z nich korzystać, wystarczy zamontować w rurze spustowej specjalny zbieracz, który będzie kierował wodę z rynny do zbiornika. Zbiorniki naziemne na deszczówkę zwykle wyposażone są w kran, który pozwala przelać wodę do konewki czy wiadra. Można także dokupić do nich pompę, która umożliwi podłączenie węży i zraszaczy do podlewania ogrodu pod ciśnieniem.

Jeśli chcesz wykorzystywać wodę deszczową w gospodarstwie domowym, możesz zdecydować się na bardziej skomplikowany system składający się z podziemnego zbiornika na deszczówkę, filtra oczyszczającego wodę, rur rozprowadzających wodę do różnych pomieszczeń. Zbiorniki podziemne pozwalają na magazynowanie i wykorzystywanie nawet kilkudziesięciu tysięcy litrów wody. Znajdująca się w nich woda długo zachowuje świeżość.

Jak zbierać deszczówkę, bez wydawania pieniędzy? Masz w swoim ogrodzie stare misy, beczki lub metalową wannę? Nie wyrzucaj ich, lecz wykorzystaj do zbierania wody deszczowej. Choć taka metoda gromadzenia deszczówki z pewnością nie jest doskonała (zbiorniki mogą szybko się przepełnić, a woda ulec zepsuciu), nawet najprostsze pojemniki pozwolą Ci odzyskać część wody opadowej bez ponoszenia dodatkowych kosztów.

Jeśli jesteś wielbicielem roślin, możesz założyć ogród deszczowy magazynujący i filtrujący wodę opadową. Dzięki nasadzeniom z roślin dobrze znoszących zarówno susze, jak i okresowe zalewanie, woda opadowa zostaje zatrzymana, oczyszczona i stopniowo odprowadzona do głębszych warstw ziemi.

Do czego można wykorzystać wodę deszczową?

Choć deszczówka, ze względu na obecne w niej zanieczyszczenia i mikroorganizmy, nie nadaje się do picia, możesz wykorzystać ją na wiele sposobów zarówno w przydomowym ogrodzie, jak i gospodarstwie domowym.

Woda deszczowa jest idealna do podlewania roślin ozdobnych i doniczkowych. Jej temperatura jest zbliżona do temperatury otoczenia, dlatego podlewanie nie powoduje u roślin szoku termicznego. Deszczówka służy też roślinom wymagającym kwaśnego podłoża (np. azaliom, magnoliom).

Woda deszczowa polecana jest ponadto do prania – dobrze rozpuszcza środki piorące i nie powoduje powstawania osadu w pralce. Deszczówka przydaje się także do mycia budynków, mebli, podłóg, okien, urządzeń ogrodowych i pojazdów oraz spłukiwania toalety.

Natura to niewyczerpana skarbnica. Kto wie, czy deszczówka nie jest jednym z jej najcenniejszych darów. Może więc warto lepiej z niego korzystać?

Przeczytaj również: Dom ekologiczny – czym się charakteryzuje (materiały, urządzenia, technologie)