Ekologiczna Wielkanoc – jak ją urządzić w duchu zero waste?

Wielkanoc to najważniejsze święta chrześcijańskie, które są nierozerwalnie związane z naturą. Gdy cała przyroda zaczyna budzić się do życia, a w powietrzu czuć już powiew wiosny, wszystkim udziela się atmosfera nadziei, radości i pokoju. Podczas świątecznych przygotowań nie można zapominać o środowisku. W wielkanocne porządki, zakupy, dekoracje i potrawy warto tchnąć ekologicznego ducha. Podpowiadamy, jak urządzić i celebrować ekologiczną Wielkanoc.

Wielkanoce porządki w stylu eko

Wiosenne porządki dla wielu osób stanowią preludium świąt. By dom pachniał świeżością na Wielkanoc, nie musisz jednak sięgać po sztuczne i szkodliwe detergenty. Świąteczne porządki możesz przeprowadzić z pomocą produktów, które znajdują się w Twojej kuchni.

Co przyda Ci się podczas sprzątania na Wielkanoc? Do mycia szyb idealny będzie płyn przygotowany z octu i wody. Piekarnik czy dywan z łatwością wyczyścisz przy użyciu sody oczyszczonej. Oliwa z oliwek w połączeniu z wodą i octem doskonale nabłyszczy Twoje meble. Nie masz czasu na samodzielnie przygotowanie domowych środków czystości? Bez problemu kupisz gotowe produkty na bazie naturalnych składników w sklepie ekologicznym (zob. Ekologiczne środki czystości).

Zależy Ci na pięknym wiosennym zapachu w domu? Nie kupuj drażniących, sztucznych aromatów. Ciesz się magią naturalnych zapachów dobiegających z kuchni lub ogrodu. Wypełnij swój dom aromatem skórki pomarańczowej, przypraw, ziół zasadzonych w doniczkach czy kwiatów przyniesionych z ogrodu.

Ekologiczne zakupy na Wielkanoc

Właśnie wybierasz się po świąteczne zakupy? Zanim wejdziesz do sklepu i wypełnisz swój koszyk po brzegi, zastanów się, co będzie Ci naprawdę potrzebne. Zrób listę zakupów, kierując się potrawami, które zamierzasz przygotować. Zwróć szczególną uwagę na uniwersalne i nieprzetworzone produkty, które będzie można wykorzystać do przyrządzenia wielu potraw.

Kupuj z umiarem. Nie rób dużych zapasów specjalnie przed świętami – będziesz mieć problem z przechowaniem jedzenia, przez co niektóre produkty mogą się zmarnować. Zwracaj uwagę na objętość produktów. Zamiast kilku proszków do pieczenia czy majonezów możesz kupić jeden większy – w ten sposób ograniczysz ilość opakowań pozostałych po świętach. Kupuj jak najwięcej produktów na wagę i pakuj je we własne, ekologiczne – lniane lub bawełniane – woreczki. Nie zapomnij także zabrać na zakupy torby wielorazowej, dzięki której nie wrócisz do domu z masą plastikowych reklamówek.

Starannie zaplanuj miejsce wielkanocnych zakupów. Zrezygnuj z zakupów w hipermarkecie. Wiele dostępnych tam produktów w niskich cenach powstało ze szkodą dla środowiska. Gdzie zatem udać się po produkty na święta? Poszukaj w pobliskiej okolicy miejsc, w których zaopatrzysz się w naturalne produkty. Po świeże, ekologiczne produkty na wielkanocny stół udaj się na lokalny targ lub specjalny biobazar. Unikaj podróżowania po całym mieście w poszukiwaniu kolejnych produktów. Jeśli nie możesz kupić wszystkiego w pobliżu miejsca zamieszkania, skorzystaj z zakupów przez internet.

Zapytaj sprzedawców o pochodzenie i sposób produkcji oferowanych warzyw czy wędlin. Po jaja wielkanocne możesz wybrać się bezpośrednio do rolnika. Dzięki temu będziesz mieć pewność, że kury utrzymywane są w dobrych warunkach, a przy okazji wesprzesz lokalnego producenta.

Jeśli kupujesz jaja w sklepie, sprawdź ich oznaczenie. Pierwsza cyfra określa sposób chowu kur. Najlepiej wybierać te oznaczone cyfrą 0 – pochodzące od kur z chowu ekologicznego. Jeśli nie masz takiej możliwości, zdecyduj się na jaja z 1 – z chowu wolnowybiegowego, gdzie kury mają zapewniony wysoki stopień dobrostanu. Unikaj natomiast jaj z 3 od kur z chowu klatkowego – ich produkcja wiąże się z cierpieniem zwierząt. Spróbuj też zmienić inne wielkanocne produkty (np. wędliny, mięsa) na ekologiczne, powstałe w zgodzie z naturą.

Przeczytaj: Jajka ekologiczne – dlaczego warto je jeść

Ekologiczne potrawy na Wielkanoc

Po 40-dniowym poście nadchodzi wreszcie czas, by najeść się do syta. Ekologiczne święta wielkanocne można jednak celebrować bez nadmiaru jedzenia, które z pewnością się zmarnuje.

Jeśli każdego roku po świętach Twoja lodówka jest wypełniona po brzegi, spróbuj w tym roku ograniczyć ilość jedzenia na świątecznym stole. Dopasuj porcje jedzenia do liczby zaproszonych gości. Zaproponuj wspólne przygotowanie świątecznych dań gościom. Z pewnością każdy z nich ma swoje popisowe danie, którym chętnie podzieli się z innymi. Nie warto więc, by na stole znalazło się kilka jednakowych ciast czy przystawek.

Postaraj się samodzielnie przygotować większość dań. Ciasta, sałatki czy inne potrawy dostępne w hipermarketach przygotowywane są znacznie wcześniej, często z mrożonych półproduktów. Z tego względu są naszpikowane sztucznymi dodatkami, a ich przechowywanie w magazynach generuje potężne zużycie energii.

Majonez czy chrzan możesz przyrządzić samodzielnie – z pewnością będzie smakował wyśmienicie. Nie kupuj też tradycyjnych czekoladowych zajączków czy baranków z masowej produkcji. Postaw na wyroby z czekolady z lokalnych firm lub bazujące na ekologicznych surowcach. Świetnym pomysłem może być własnoręczne wykonanie czekoladowych łakoci. Uczestnictwo w kulinarnych przygotowaniach to dodatkowa frajda dla najmłodszych.

Pamiętaj – wielkanocne menu z powodzeniem może opierać się na kilku tradycyjnych składnikach. Obawiasz się, że takie menu będzie zbyt monotonne? Nic bardziej mylnego – każdy produkt możesz zaserwować na wiele sposobów. Jajka faszerowane, z majonezem, zapiekane w koszulkach? Roladki z szynki, a może szynka w galarecie? Pomysłów na oryginalne wielkanocne dania nie brakuje. Lepiej zrezygnuj natomiast z egzotycznych i trudnodostępnych dodatków. Musiały one przebyć długą drogę, zanim trafiły do sklepu, co nie obyło się bez szkody dla środowiska.

Zastanów się, czy w Twoim piekarniku nie ma dosyć miejsca, by upiec kilka potraw jednocześnie. Zamiast piec dwa blaty do ciasta czy dwa mazurki, umieść ciasto w większym naczyniu, a później podziel na dwie części. Postaraj się nie zaglądać ciągle do piekarnika, aby sprawdzić, czy ciasto jest już gotowe. Dzięki temu ograniczysz straty energii.

Jeśli po świątecznym obiedzie pozostało Ci sporo jedzenia, obdaruj nimi gości. Niezjedzone potrawy możesz też zanieść do lokalnego banku żywości lub zamrozić. W myśl zasady zero waste pozostałe po Wielkanocy produkty warto wykorzystać do przyrządzenia oryginalnych i smakowitych dań. Z jajek z łatwością przygotujesz smaczną pastę do kanapek.

Ekologiczne dekoracje wielkanocne

Wielkanoc to wyjątkowy czas, który wymaga odpowiedniej oprawy. Czy jednak plastikowe figurki i ozdoby z masowej produkcji, które rażą swoją sztucznością, są w stanie podkreślić charakter tych świąt? Z pewnością nie. W tym roku wygospodaruj więc trochę czasu na stworzenie niepowtarzalnych, naturalnych dekoracji wielkanocnych.

Wielkanocny koszyczek ze święconką to nieodłączny symbol świąt. Oryginalny koszyczek przy odrobinie wysiłku stworzysz samodzielnie z naturalnych elementów i przedmiotów niepotrzebnie zalegających w Twoim domu. Koszyczek z pasków makulatury, wikliny, kłosów zbóż, a może starych ubrań – pomysłów nie brakuje.

W wielkanocnym koszyczku nie może zabraknąć pisanek. By stworzyć efektowne zdobienia na jajkach, nie musisz korzystać z naklejek czy sztucznych barwników. Doskonałym sposobem na przygotowanie ekologicznych pisanek jest zabarwienie ich przy użyciu roślinnych barwników. Najbardziej popularnym sposobem barwienia jaj jest gotowanie ich w łupinach cebuli. Ciekawe efekty uzyskasz, barwiąc jaja sokiem z winogron, marchewką, kawą, szpinakiem, malinami, borówkami, czerwona kapustą. Zabarwione jaja możesz dodatkowo ozdobić, tworząc na nich różne wzorki. Do zdobienia pisanek świetnie nadają się też fragmenty roślin, np. listki lub płatki kwiatów.

Jeśli zależy Ci na oryginalnych ozdobach do wielkanocnego koszyczka na wiele lat, zakup lub samodzielnie ozdób drewniane czy styropianowe pisanki. Do przygotowania ozdób wykorzystaj wstążki, guziki, jutę, filc, wełnę itd. Idealne do koszyczka będą też baranki lub zajączki z masy solnej lub ciasta.

Na wielkanocnym stole nie powinno zabraknąć dekoracji, które wniosą do domu radosny powiew wiosny. Jeśli marzy Ci się ekologiczna Wielkanoc, zrezygnuj ze sztucznych stroików, ciętych kwiatów i plastikowych dekoracji. Udekoruj swój stół naturalnymi elementami.

Wspaniałą ekologiczną dekoracją wielkanocnego stołu mogą być doniczki z rzeżuchą lub wiosenne kwiaty (np. hiacynty) w doniczkach. Bardziej nietypowe ozdoby stworzysz z wiosennych nowalijek (np. sałaty, rzodkiewki) i kiełków. Naturalnych elementów do dekoracji domu na Wielkanoc warto poszukać podczas spaceru po ogrodzie.

Świąteczny stół możesz przyozdobić gałązkami bukszpanu lub baziami. Pięknie będą wyglądać również dekoracje ze splecionych wierzbowych gałęzi czy ptasich piór znalezionych na spacerze.

Wielkanocne tradycje w stylu eko

Wielkanoc to święta pełne radości, ale również refleksji i zadumy. Warto więc spróbować przeżyć je głębiej – nie tylko w wymiarze religijnym. Zamiast spędzać czas za stołem, lepiej wybrać się na długi rodzinny spacer. To doskonała okazja, by spędzić razem czas, cieszyć się naturą i odkrywaniem jej piękna.

Warto podejść w nieco inny sposób do zwyczajów kultywowanych podczas świąt. Piesze przejście drogi do kościoła ze święconką może być miłym wspomnieniem, a zarazem krokiem w stronę zmiany nawyków na bardziej ekologiczne. Jeśli chcesz odwiedzić w święta rodzinę mieszkającą w okolicy, wybierz się do niej rowerem, a nie samochodem. W ten sposób ograniczysz zanieczyszczenie środowiska i aktywnie spędzisz czas na świeżym powietrzu.

Wielkanocne zwyczaje mogą być świetną okazją do zarażenia dzieci i dorosłych ekopasją. Jeśli obdarowujesz najmłodszych prezentami od zajączka, w tym roku wspólnie z dziećmi przygotujcie podarki dla potrzebujących. Malując pisanki, porozmawiaj z maluchami o chowie kur i uczul je na cierpienie zwierząt. Śmigus-dyngus to doskonały pretekst, by omówić z dziećmi problem pogłębiającego się na świecie deficytu wody.

Nie obawiaj się, że jeśli zrezygnujesz z niektórych szkodliwych zwyczajów (np. oblewania się wodą), Wielkanoc stanie się uboższa. Wręcz przewinie – z pewnością przeżyta w ekologicznym duchu nabierze głębszego wymiaru i pozwoli cieszyć się prawdziwą radością płynącą ze świąt i bliskości rodzącej się do życia przyrody.

Przeczytaj również: Ekologiczne Święta Bożego Narodzenia – jak je przygotować?