Ser ekologiczny – dobry dla zdrowia, zwierząt, natury i Ciebie

Sery jako wyroby mleczarskie znane są ludzkości od mniej więcej czterech tysięcy lat. Sposób ich wytwarzania przez cały ten czas z technicznego punktu widzenia tak naprawdę niewiele się zmienił. Zautomatyzowano głównie wiele procesów, wzrosła też skala, na jaką sery się produkuje. Czy istnieje więc jakaś poważna różnica między „zwykłym” serem dostępnym w sklepie czy supermarkecie a serem ekologicznym? Ten drugi będzie na pewno nieco droższy. A może zatem nie ma sensu go kupować? Poznaj odpowiedzi na te pytania, czytając poniższy artykuł.

Co to znaczy, że ser jest ekologiczny

Ekologiczny ser to taki, który – ujmując rzecz najprościej – powstał w zgodzie z naturą i z naturalnych, pozyskanych w ekologiczny sposób składników. W praktyce oznacza to, że nie zawiera on sztucznych konserwantów czy polepszaczy smaku, a mleko do jego produkcji pochodzi od krów, które nie są stale faszerowane hormonami i antybiotykami, są natomiast karmione roślinami uprawianymi bez udziału syntetycznych nawozów, szkodliwych pestycydów czy środków chwastobójczych.

Ser ekologiczny dla miłośników zwierząt

Krowa dająca mleko na ser ekologiczny dostaje antybiotyk (lub inny lek) wyłącznie wtedy, gdy zachoruje, a nie „na wszelki wypadek”. W dobrym zdrowiu utrzymuje się ją zaś poprzez wypas na otwartej przestrzeni, karmienie świeżą trawą i ziołami w lecie, a w zimie – ekologiczną paszą. W oborze taka krowa ma ponadto zapewnione odpowiednie warunki sanitarne. A chora bywa rzadziej niż jej koleżanki z hodowli przemysłowej również dlatego, że jest od nich znacznie mniej zestresowana.

Większość krów wykorzystywanych w przemyśle mleczarskim przez całe życie tłoczy się w ciasnych boksach, nigdy nie widząc słońca. Nie są to naturalne dla nich okoliczności, nic więc dziwnego, że krowy te raczej nie są ze swego losu zadowolone. Z tego względu wiele osób, którym leży na sercu dobro zwierząt, rezygnuje w diecie nie tylko z mięsa, lecz także z nabiału. Nie jest to już jednak konieczność, jeśli zdecydujesz się na pochodzące od szczęśliwych krów mleko ekologiczne i wytwarzane z niego sery.

Ser ekologiczny – pełen smaku i korzystny dla zdrowia

Pestycydy (środki owadobójcze), herbicydy (środki chwastobójcze), fungicydy (środki grzybobójcze) czy sztuczne nawozy zawierają w sobie szkodliwe substancje, które mogą przenikać do wnętrza roślin. Jeśli krowa karmiona jest takimi roślinami, nie pozostaje to bez wpływu na smak i jakość wytwarzanego przez nią mleka. A więc także na smak i jakość sera, który później z tego mleka jest wyrabiany.

Dowiedziono, że ekomleko nie tylko nie ma w sobie wspomnianych szkodliwych substancji, ale też zawiera większe stężenie korzystnych dla zdrowia fosfolipidów i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, a zwłaszcza frakcji omega-3. Cechuje się też lepszą proporcją kwasów omega-3 i kwasów omega-6. Naukowcy przypisują te właściwości mleka organicznego właśnie bardziej zróżnicowanej diecie krów oraz ich większej aktywności fizycznej (krowa na pastwisku siłą rzeczy może sobie pozwolić na więcej ruchu niż krowa zamknięta w ciasnym boksie).

Jeżeli zaś chodzi o smak, jest to oczywiście kwestia wysoce indywidualna. Wiele osób twierdzi jednak, że smak sera ekologicznego jest bogatszy, pełniejszy i po prostu bije na głowę smak sera z mleka konwencjonalnego. Podobnie rzecz ma się z zapachem. No i – co warto raz jeszcze podkreślić – zarówno smak, jak i zapach ekosera jest w pełni naturalny. Nie stoją za nim żadne sztuczne aromaty czy inne dodatki.

Przeczytaj: Ekologiczne mięso i wędliny – dlaczego warto po nie sięgnąć?

Ser ekologiczny – wybór dobry dla środowiska

Jak już wspomniano, pasza dla krów dających mleko na ser eko, pozyskiwana jest z roślin uprawianych bez użycia nawozów azotowych, pestycydów itd. Zawarte w nich szkodliwe substancje mogą przedostawać się do środowiska naturalnego, zanieczyszczając glebę i wodę. W przypadku upraw ekologicznych tak się po prostu nie dzieje. Zamiast nawozu stosuje się tam obornik, a z niepożądanymi szkodnikami czy chorobotwórczymi drobnoustrojami walczy się, wykorzystując np. właściwości czosnku. Sprzyja to zachowaniu jakże cennej bioróżnorodności ekosystemów, chroni też glebę przed erozją. Co więcej, ekopasza wytwarzana jest przy mniejszym o 40 proc. zużyciu energii niż pasza z produkcji przemysłowej. To zaś z kolei oznacza, że ser ekologiczny ma niższy ślad węglowy niż ser „tradycyjny” i nie przyczynia się aż tak do ocieplenia klimatu.

Warto wiedzieć
Na żadnym etapie produkcji sera ekologicznego – a więc także na etapie karmienia krów dających mleko, z którego ów ser jest wyrabiany – nie znajdują zastosowania także produkty GMO.

Czy warto kupować ser ekologiczny

Sery organiczne wyrabiane są na znacznie mniejszą skalę niż większość serów dostępnych na sklepowych półkach. Ich produkcją zajmują się często małe ekologiczne gospodarstwa, w których każda krowa ma własne imię i osobowość. Jak wiadomo, koszty takiej produkcji bywają wyższe niż koszty produkcji przemysłowej. Brak użycia hormonów, pestycydów czy nawozów azotowych sprawia dodatkowo, że plony są nieco niższe, „ekokrowy” dają też nieco mniej mleka (choć jest ono wyższej jakości), przez co produkt końcowy – a więc ser ekologiczny – musi być droższy od swojego zwykłego odpowiednika, aby działalność ekogospodarstwa w ogóle się opłacała.

Wraz z upowszechnieniem się ekoproduktów (a także rządowych i unijnych dofinansowań do ekoprodukcji) ceny powinny z czasem spadać i stawać się bardziej konkurencyjne względem cen konwencjonalnych wyrobów. Na razie jednak jeszcze różnice są spore. Na szczęście coraz więcej świadomych konsumentów zaczyna sobie zdawać sprawę, że na ser ekologiczny po prostu warto te pieniądze wydać. W zamian zyskuje się bowiem:

• więcej smaku i aromatu,
• zdrowszy produkt – co w dłuższej perspektywie może się zwrócić w niższych wydatkach na późniejsze leczenie rozmaitych schorzeń;
• czystsze sumienie – w kwestii dobrostanu zarówno krów, jak i środowiska naturalnego.

Trzeba jeszcze tylko pamiętać, że ser ekologiczny serowi ekologicznemu nierówny…

Jak rozpoznać ser ekologiczny

W ser określany jako ekologiczny zaopatrzyć się można chociażby na lokalnym bazarku czy u zaprzyjaźnionego rolnika. Niestety, często w takich przypadkach trzeba po prostu zaufać zapewnieniom, że powstał on z mleka krów radośnie hasających po zielonej trawie, która rośnie sobie bez udziału nawozów czy pestycydów. Oraz że produkcja sera odbyła się przy zachowaniu najwyższych wymogów sanitarnych, a sam wyrób w związku z tym jest bezpieczny dla zdrowia.

Nie chcąc przejmować się takimi kwestiami, można zamiast tego szukać serów z odpowiednim certyfikatem. Najczęściej spotykanym jest ten obowiązujący w całej Unii Europejskiej, reprezentowany przez charakterystyczne logo: utworzony z gwiazd listek na zielonym tle. Pod spodem powinien znajdować się kod jednostki certyfikującej (w Polsce ma on format PL-EKO-numer), który można zweryfikować w internecie, np. na stronie Inspekcji Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS). Kupując produkty oznaczone w ten sposób, zyskujesz pewność, że produkcja danego ekosera – od uprawy roślin na paszę dla krów po produkt końcowy – spełnia wyśrubowane warunki higieniczne oraz te dotyczące rolnictwa organicznego, a w gotowym wyrobie znajduje się nie mniej niż 95 proc. masy składników pochodzenia ekologicznego.

Przeczytaj również: Żywność ekologiczna – wszystko, co warto wiedzieć